Maar we leven nog (geen uitroepteken)
Maar we leven nog
Auteur: Bas Langereis
Eerste druk: maart 2012
ISBN 978-90-484-2320-0
–
Het derde boek van Bas: Maar we leven nog! Vertwijfeling roept de kaft op van het boek: wat zou dit te betekenen hebben? Wat is er gebeurd?
Allereerst een waarschuwing aan de lezer: lees het boek niet in een keer uit. Er staat te veel in en het doet de verhalen van Bas (de schrijver) geen recht. Lees een hoofdstuk, leg het weg en laat het verhaal binnenkomen. Blader door naar bladzijde 104; hier legt Bas uit wat hij wil bereiken: de lezer raken! De lezer bij de strot grijpen. En in een groot aantal verhalen doet Bas dit; deze garantie geeft Bas de lezer.
Lees bijvoorbeeld het verhaal De Zondvloed. Zondvloed, mooie titel. Wat mij betreft één van de kernverhalen van dit boek. Het heeft alle elementen in zich die een echte Langereis zijn: muziek, drank, vriendschap, seks en verlies. Opgeteld bij elkaar: leven. We lachen en we leven! En we leven nog. Het verhaal is een aaneenschakeling van gebeurtenissen, een soort kermis waarin je in feite rondjes loopt. Rondjes in de binnenstad van Apeldoorn (die bestaat écht). Luisterend naar muziek, genietend van mensen, genietend van de lust die vooral vrouwen opwekken.
Een leuk verhaal om te lezen: vlot geschreven en in uitnodigende stijl. Het lijkt net of Bas wil zeggen: ‘Doe mee, wandel mee door mijn verhaal en wandel mee op mijn avontuur.’ Dat avontuur kent ook verlies. En dat verlies komt heel subtiel om de hoek kijken, verscholen tussen de regels: ‘Ik neem de weg vlak langs het kanaal en ik huil.’
Aan het eind van de dag vol ontmoetingen en emoties opeens deze zin! Een wending die je niet zou verwachten. Opgeschreven, verder geen uitleg. Dat stemt tot nadenken. Is het hoofd te vol, is alles niet emotie? Hoort het niet er gewoon bij? Dat is de winst van dit verhaal en van veel verhalen van Bas: iedere keer opeens een wending in het verhaal. Het roept vragen op. Eigenlijk geven de verhalen stof tot meditatie en zelfreflectie.
Zo’n verhaal geeft hoop, kracht, energie en toekomst. Dit wil je zelf meemaken; hier wil je bij zijn. Leven, daar gaat het over. Bijna bij het maniakale af. Het lijkt of er niet anders bestaat dan muziek, drank, vriendschap, seks. Als het leven maar geen sleur wordt! Eruit halen wat erin zit. Het vat leegmaken, want de laatste druppels weggooien is zonde. Grootsheid. Maar is dat leven? Of is het maar een stukje leven?
Gelukkig is er nog een tweede kernverhaal: We leven nog. Papa, mama, Vrouwlief; zij komen voorbij in dit verhaal. Ellende komt voorbij. ‘Het zijn de kleine dingen die iedere keer schurend duidelijk maken dat we nog leven’, stelt Bas op pagina 254. Dit verhaal vult prachtig het verhaal over de zondvloed aan. Het gaat er niet om groots te leven, niet alleen. Het gaat erom groots én klein te leven. Dat is de boodschap: het één kan niet zonder het ander. Groot en klein maakt het bijna volmaakt.
Is het dan om die reden dat Bas zich nauwelijks wil uitlaten over zijn werkplek? Over de werkplek van de schrijver en over het werk blijf je als lezer in het duister tasten. Bas geeft zichzelf en geeft zichzelf ook weer niet. Is werk soms ook niet heel groots en soms heel klein? Wat is dat toch dat Bas zich hier niet laat zien, niet thuis geeft?
Dat blijkt ook uit de verhalenreeks De man van nergens. ‘Zonder Vrouwlief ben ik een man van nergens, een man van nooit, een man van niets.’ Wie ben ik dan? Het lijkt of deze vraag niet belangrijk is. Bij een man van nergens is er ook geen identiteit. Leer mij kennen en leer mij niet kennen.
Het boek is niet af. Wil Bas dat niet? Voor de lezer is het jammer. Is dit een reden om af te haken? Bas maakt het daardoor zichzelf en de lezer moeilijk. Hij zet zichzelf en de lezer steeds op het verkeerde been. Hij dwingt de lezer voortdurend alert te zijn, alsof hij wil vragen: sla geen regel, alinea of pagina over!
Bas houdt je bij de les. En een laatste ding wil ik nog nadrukkelijk noemen: trouw. Bas is trouw aan zichzelf en aan zijn omgeving. Een geruststellende gedachte voor zijn vierde boek.
Kopen? En lezen? Jazeker en wel om de volgende redenen:
• Het is een leuk boek!
• Het is een ernstig boek!
• Het is een verwarrend boek!
• Het is een slopend boek!
• Het is een niet te volgen boek!
• Het boek is niet af!
En daarom: kopen. Lui worden kan altijd nog.
Piet Muijsert
Augustus 2012