Bazbo bakt ze bruin – Oudejaarscolumn
“Verroest, wat is het koud, zeg.” Ik wrijf mijn handen nog eens flink. In het schuurtje is geen verwarming. Gelukkig geeft het kleine gasstelletje wat warmte af. Ik heb de sjaal strak om mijn nek geslagen. Jammer genoeg kan ik geen handschoenen dragen. Het kan wel, maar het is zo onhandig nu.
Met een hand pak ik de grote lepel beet. Uit de emmer haal ik een flinke schep beslag. Ik laat het voorzichtig in de hete olie glijden. In de pan begint het onmiddellijk te spetteren en te knetteren.
“Ik met mijn grote muil ook altijd. Nee, ik zou dit jaar zelf oliebollen gaan bakken. Zie mezelf nu eens staan koukleumen hier.” Chagrijnig gooi ik de volgende schep in de olie. Er komt een spetter op mijn hand. “Au! Godsallahmachtige FOK!kerfuck!” Bliksemsnel heb ik mijn hand naar mijn mond gebracht. Ik druk mijn lippen over de pijnlijke plek.
“Dit is de eerste en de laatste keer dat ik dit doe!” sis ik naar mijzelf. “Heb ik meteen een goed voornemen voor het nieuwe jaar.”
Tja, goede voornemens. Ieder jaar zeurt iedereen erover. Ik heb nooit goede voornemens. Wat een onzin. Alsof ik zelf ontevreden ben over mijn leven. Als je het beter of anders wilt, dan had je dat allang moeten gaan doen. Daar heb ik geen goede voornemens voor nodig.
“Verhip, zeg. Wat gaat dat bakken langzaam.” Ik zet het vuur onder de pan nog wat hoger. Misschien gaat het dan sneller. De blauwe vlammetjes komen nu tot halverwege de buitenwand van de oude zwarte frituurpan.
Wat een jaar was 2007. Al bakkende mijmer ik over de afgelopen twaalf maanden. Alsof we nog niet genoeg terugblikken hebben gehad, de laatste weken.
“In het jaar 2007 heb ik een boel mooie dingen meegemaakt. We maakten een schitterende vakantiereis naar Istanbul. Een onvergetelijke belevenis. Kom de foto’s maar eens bekijken. Ook waren we op muziekfestivalletjes in Noord-Oost Duitsland en Groot-Brittanië. Ik startte mijn eigen website vol verhalen en foto’s. Het kost me wekelijks wat tijd, maar wat ziet hij er goed uit. Dank aan AarJan voor zijn technische bijdragen. Zonder hem was het er nooit van gekomen. En tjonge, wat een lieve meisjes heb ik dit jaar weer ontmoet. De gedachte aan ze alleen al doet me zuchten. Ik noem geen namen. Ze weten zelf wel dat ze het zijn. Verder heb ik in het afgelopen jaar wederom een ontzettende hoeveelheid goede muziek gekocht. Mijn verzameling blijft maar groeien. Zoonlief groeit trouwens ook als kool. Hij pubert lekker en vond een goed passende vervolgschool.
In januari werd ik columnist bij FOK! Meer dan zeventig stukken zijn er inmiddels van mij geplaatst. Ik ben productief geweest. Mijn boek komt er vroeg of laat ook.”
Ik heb nog een halve emmer beslag over en ik ben het al ruim zat. Nonchalant mik ik een kwak beslag in de olie. Nu kijk ik wel uit dat de olie niet over mijn lijf of kleren spat.
“Aan de andere kant was er ook een boel narigheid in 2007. Mijn functie hield op te bestaan. Ik kwam terecht in een traject van assessment en herplaatsing. Klinkt mooi, maar ik was dus gewoon mijn baan kwijtgeraakt. De broer van mijn vrouw overleed op veel te jonge leeftijd. De wasmachine ging stuk en bleek niet te repareren. Hup, daar gingen de spaarcentjes. Mijn vader kwam op het idee om eens van een ladder af te lazeren. Terwijl hij een week in het ziekenhuis lag met een gebroken heup, waren de kinderen druk met de zorg voor moeder, en met het organiseren met de nazorg voor pa. Twee fietsen van mijn zoon werden gejat. En van die leuke lieve meisjes heeft er niet één tegen me gezegd dat ze tot in het diepst van haar ziel van mij houdt. Potjandosie, wat een takkejaar.”
Zonder dat het me verder nog iets kan schelen, gooi ik de volgende klont beslag in de olie. Ik doe het iets te ongecontroleerd. Een grote golf braadvocht slaat over de rand. Dan slaat de vlam vol in de pan.
“Oei,” breng ik uit. Hoe ging het ook weer? Bij een vlam in de pan moet je nooit met water blussen, want dan krijg je een steekvlam. “Het deksel erop!” gil ik tegen mijzelf. Maar waar is die? Ik kijk om mij heen. Nergens een deksel te bekennen. Wat kan ik er dan overheen leggen? Het enige dat ik zie is een klein plankje. Vlug leg ik het op de pan. Het dekt net niet helemaal af. Een vlam komt door de opening en raakt mijn hand.
“Shit.” Ineens gaat alles heel snel. Het plankje vliegt onmiddellijk in de fik. De vlammen schieten hoog uit de pan. In een mum van tijd staat het dak in brand. Voor ik iets kan doen, is de hele schuur gevuld met vieze rook en moordende hitte. De hele hut staat in lichterlaaie. “Weg hier,” knalt het door mijn kop. Ik ben nog bij mijn positieven genoeg om de deur van de schuur achter me dicht te doen. Door het raam zie ik dat het vuur woest om zich heen grijpt.
“Een goed uiteinde,” galmt het om mij heen. Als verlamd sta ik aan de grond genageld. Dan komen de vlammen boven het dak van de schuur uit. Ik krijg het warm en moet wat stappen achteruit doen. “Ik moet toch iets doen,” bedenk ik mij. “De brandweer bellen?”
Als ik naar de voordeur loop, zie ik dat het vuur zich inmiddels nogal heeft uitgebreid. Het is overgeslagen naar mijn huis.
Van ver weg hoor ik sirenes aankomen. Het duurt even voordat ik mij realiseer dat ze voor mij komen. Het schuurtje zakt ineen. In mijn huis woedt een felle uitslaande brand. Terwijl mannen met witte helmen en in zwarte jassen langs mij heen rennen met slangen en andere blusmiddelen, denk ik: “Zo. Heb ik toch al één echt goed voornemen voor 2008: ik ga ’s een nieuw onderkomen zoeken.”
Apeldoorn, december 2007