Bas Langereis leest u voor!

–

bazbo 0590: Frank Zappa – Broadway The Hard Way
Zappa’s meest politieke plaat (samen met We’re Only In It For The Money uit 1967). Tussen 1985 en 1988 was het wat stil op muziekgebied. Er kwam wel wat uit (de bizarre Broadwaycomedy Thing-Fish en de synclavierplaten Francesco Zappa en Jazz From Hell, bijvoorbeeld), maar de meeste tijd was Zappa bezig met politieke acties. Zo zette hij zich tot aan de Senaat in tegen extra belasting op lege cassettebandjes en tegen stickers op grammofoonplaten dat de muziek smerige teksten zou bevatten (met dank aan Prince zijn Darling Nikki). In 1988 stapte hij toch weer het podium op, dit keer met een enorme band (Wackerman, Thunes, Mann, Martin, Willis, Keneally) met een vijfkoppige blazerssectie (waaronder Walt en Bruce Fowler). Naast nieuwe arrangementen van oude bekenden en enkele covers (Bolero, Stairway To Heaven), kreeg het publiek vooral veel geheel nieuwe nummers te horen waarin Zappa zijn kritiek op de Amerikaanse kerk, politiek en recente presidenten niet schuwde. Veel van de tour verscheen op allerlei cd’s. Broadway The Hard Way laat vooral het nieuwe werk horen. De elpeeversie is heel anders dan de cd-versie. Ik kocht de elpee voor vijftien euro op de platenbeurs in Utrecht, al zou ik niet meer weten wanneer precies. Heel veel leuk spul op de plaat, vooral de eerste zijde: van opener Elvis Has Just Left The Building tot aan Planet Of The Baritone Women, van Any Kind Of Pain (met waanzinnig mooie gitaarsolo) tot aan Jesus Thinks You’re A Jerk (over de Amerikaanse TV-evangelisten). Op plaatkant twee horen we Dickie’s Such An Asshole, dat Zappa in 1974 al speelde ten tijde van het Watergateschandaal. Meer van dat fraais: When The Lie’s So Big, Rhymin’ Man (over Jesse Jackson) en Promiscuous (een rapnummer?). Afsluiter The Untouchables is een monoloog van Ike Willis waarin hij allerlei politieke kopstukken een kop kleiner maakt. De vinylversie is kort in vergelijking met de cd-uitgave. Daarop staat bijna een half uur meer aan materiaal, inclusief een gastoptreden van Sting tijdens de cover van zijn Policenummer Murder By Numbers. De vinylversie die ik heb is een allereerste Amerikaanse versie, uitgebracht op 25 oktober 1988. Mooi werk, dit.

–

bazbo 0589: Frank Zappa – Frankie Goes To Rotterdam
Dit zit ook in de Ankcollectie. Een bootleg! Er is een bedrijf (geweest) dat heeft verdiend aan het uitbrengen van een publieksopname, zonder dat de artiest er profijt van heeft (behalve naamsbekendheid). Ik ben erg tegen bootlegs, al moet ik eerlijk bekennen dat ook ik er in het verleden een paar heb gekocht. Niets tegen het maken van publieksopnames en die delen, maar de eventuele opbrengsten moeten naar de artiest en niet naar een of andere profiteur. Ik heb enkele jaren zeer fanatiek allerlei publieksopnames gedownload (van allerlei webstekken en waaraan uploaders en webstekeigenaren niets verdienen) en die brandde ik dan op cdr. Uiteindelijk ontdekte ik dat ze nooit terugluister en dus verdwenen er drie jaar geleden stapels gebrande cdr’s, compleet met doosjes en afgedrukte hoesjes, in de container. Het gedrocht dat ik nu draai is een staaltje verlakkerij: slecht klinkende concertopnames van 16 september 1984 in Ahoy, waar Ank waarschijnlijk tientallen guldens voor heeft moeten neertellen. Ik ken een webstek waar je een veel beter klinkende opname kunt vinden: het complete concert en nog eens gratis ook. Op deze illegale plaat, uitgebracht in 1985, horen we slechts een deel van het concert. Wat Zappa brengt is overigens prima. Geen aanrader deze plaat, dus. Bagger.

–

bazbo 0588: Frank Zappa – Them Or Us
Het is begin juli 1985. Ergens spreek ik een jongeman die zegt dat hij helemaal gek is van Frank Zappa. Ik heb natuurlijk al veel over die man gelezen en vraag de jongeman: ‘Als ik wil beginnen met Zappa, waar begin ik dan? Er is zo verschrikkelijk veel!’ Zijn antwoord: ‘Koop zijn laatste plaat Them Or Us. Daar staat alles op.’ Nog geen week later, 9 juli 1985, volg ik zijn advies op. Als ik thuis kom van de platenwinkel, draai ik hem gelijk. Gelijk moet ik toegeven: de jongeman heeft gelijk. Er staat veel op dit dubbelalbum: melige liedjes, rocksongs, complexe stukken, bizarre teksten en wagon- en wagonladingen gitaargeweld. De plaat opent met The Closer You Are, een doowopnummer, oorspronkelijk van The Channels (uit 1956) en het is vooral de uitermate lage stem van Ike Willis die deze versie zo speciaal maakt. Ya Hozna is Zappa’s reactie op berichten in het nieuws dat in veel rocksongs allerlei verborgen duivelse boodschappen zaten als je de plaat maar achterstevoren draaide. Als je Ya Hozna achterstevoren draait, hoor je teksten en zangmelodieën van eerdere Zappastukken, vooral Sofa. Sharleena is een herhaling van hetzelfde lied (van het album Chunga’s Revenge uit 1970), maar dit keer met een gierende gitaar van de toen veertienjarige zoon Dweezil Zappa. Plaatkant twee kent slechts twee stukken: het complexe Sinister Footwear II en het debiele liedje Truck Driver Divorce. In beide stukken zit een gigantische gitaarsolo van Zappa zelf, die je hele maagdarmkanaal op z’n kop zet. Deze twee stukken zijn zo te horen live opgenomen en in de studio voorzien van containers met overdubs. Op kant drie Stevie’s Spanking, het vieze verhaal over een groupie en Steve Vai met een gitaarsolo van de laatstgenoemde. Daarna het liedje met de suggestieve titel Baby Take Your Teeth Out, het prachtige prognummer Marqueson’s Chicken en het niemendalletje The Planet Of My Dreams (zo te horen al ergens in 1974 opgenomen). Plaatkant vier kent Be In My Video (een parodie op de recente hits van David Bowie), het titelnummer Them Or Us (een gitaarsolo, geknipt uit een liveopname van The Black Page uit 1982) en Frogs With Dirty Little Lips (weer een melig liedje met een tekst gebaseerd op de kinderverzinsels van zoon Ahmet). De plaat eindigt met een almachtige versie van Whippin’ Post. Precies, het stuk van de Allman Brothers. Tijdens de tour van 1974 vroeg een fan in het publiek om dit nummer. Zappa zei dat ze het niet kenden, maar als de fan het even voorzong, zouden ze het voor hem spelen. Er volgde doodse stilte, waarop Zappa zei dat het dan waarschijnlijk een compositie van John Cage was. (De dialoog is te horen op You Can’t Do That On Stage Anymore volume 2.) Zappa baalde zo van dat het publiek iets riep waarop hij niet adequaat kon reageren, dat hij besloot de fans vóór te zijn: als ze het weer eens zouden vragen, gingen ze het spelen tijdens de tour van 1984. Echter, niemand vroeg erom, vandaar dat het stuk gewoon op de setlijst verscheen. De plaat die ik kocht is een Europese versie uit 1984, die uit de Ankcollectie een variant erop.

–

bazbo 0587: Frank Zappa – Rare Meat (12″ mini album)
Beetje vreemde eend in de bijt, dit. Het betreft een minialbum met zes liedjes, ooit opgenomen door Zappa in zijn Studio Z in Cucamonga, begin jaren zestig. De jonge Zappa produceerde er (vaak samen met Paul Buff) tientallen singles. Hij schreef ook het merendeel van het materiaal en bracht het uit onder allerlei verschillende bandnamen. Op deze onofficiële uitgave staan een paar vroege pareltjes: How’s Your Bird?, Everytime I See You, Cradle Rock en de titelsong van de film The World’s Greatest Sinner. Daarnaast de melige nummers Dear Jeepers en Letters From Jeepers. Het Cucamongamateriaal verscheen op verschillende manieren; de meest indrukwekkende is de 5cdbox Paul Buff presents Highlights from the PAL and Original Sound Studio Archives. Mijn versie van dit monominialbum uit 1983 is een ‘orginele’ Amerikaanse persing.

Au, mijn klauw (4)

‘Dag Bas.’
‘Dag dokter.’
‘Ga zitten.’
‘Ah, op het mooiste plekje.’
‘Lekker in het zonnetje, ja.’
‘Zo. Heerlijk hier.’
‘Vertel.’
‘Mijn handjes. Ik zou na twee weken terugkomen om te vertellen hoe het met de zwellingen in mijn vingers gaat.’
‘Klopt. Nou, vertel maar.’
‘Ik heb – zoals je hebt geadviseerd – mijn handen ontlast. Ik heb wel gewerkt, maar minder uren op een dag en ik heb de werkzaamheden afgewisseld. Niet voortdurend achter het toetsenbord. Ha, ik heb op het werk problemen met het systeem: iedere vijf minuten zit alles dertig seconden lang vast. Normaal gesproken vind ik dat zeer ergerlijk, maar in dit geval is het een uitkomst: ik moet iedere vijf minuten even pauze nemen.’
‘Mooi.’
‘Verder meer afwisseling gezocht. Ik haalde de koffie voor collega’s. Lezen deed ik niet vanaf het scherm, maar ouderwets vanaf papier; dan moest ik iets afdrukken, naar de printer lopen en weer terug. Ook heb ik af en toe ouderwets met twee vingers zitten typen. En thuis heb ik de computer nauwelijks aan gehad. Ik heb veel zitten lezen. Vandaar dat mijn vorige stukje ook zo kort was.’
‘Huh? Wat bedoel je met dat laatste, Bas?’
‘O. Niet belangrijk.’
‘En wat heeft het opgeleverd voor je handen?’
‘Nou kijk, dokter. De zwelling bij het gewricht bovenop mijn linker ringvinger is niet erger geworden. Maar hier, die aan mijn rechter middelvinger en pink, die zijn juist nog veel dikker. Het lijken wel kussentjes erbovenop. Ze zitten niet vast aan het gewricht of zo.’
‘Pijnlijk?’
‘In de ochtend heb ik er geen last van, maar daarna voel ik ze wel. En als ik er druk op uitoefen, of als ik een vuist maak en spanning op de spieren zet, dan doet het zeer.’
‘Laat nog eens zien.’
‘Hier, kijk.’
‘Inderdaad, zo te zien zijn ze veel dikker geworden. Het lijken wel kussentjes.’
‘Au.’
‘Het is vreemd. We hebben foto’s van je handen laten maken. Daarop is niets bijzonders te zien. De uitkomsten van het uitgebreide bloedonderzoek zijn ook goed. Hier, kijk even mee op het scherm. Geen ontstekingen, geen Lyme, cholesterol is goed, ga zo maar door.’
‘Dus wat zou het kunnen zijn, dokter?’
‘Nou, om heel eerlijk te zijn: ik weet het ook niet.’
‘Daar ben ik dan mooi klaar mee.’
‘Je zou verwachten dat het bloed een aanwijzing geeft, maar kijk maar: het is allemaal dik in orde. Je bloedsuiker, je … hé, wat is dit?’
‘Wat? Ik heb mijn bril niet op.’
‘Hier helemaal onderaan de lijst. Daar heb ik overheen gekeken.’
‘Waar gaat het over?’
‘Je hebt een tekort aan vitamine D. Een nogal ernstig tekort aan vitamine D.’
‘Wacht even. Vitamine D, dat was toch die van het zonlicht?’
‘Precies.’
‘O.’
‘Kijk. Normaal gesproken moet je waarde ergens tussen de vijftig en tachtig zitten.’
‘En die van mij is?’
‘Beneden de twintig. Dat noemen we een ernstige deficiëntie.’
‘Een mens is nooit te oud om te leren, dokter.’
‘Ik kan je doorsturen naar een reumatoloog, maar die zal ook niets willen doen voordat je vitamine D op orde is.’
‘Ik hoop dat ik de komende drie maanden op doktersvoorschrift naar de zon moet? Spanje, Portugal, liever nog Kaap-Verdië? De verzekering vergoedt dat toch wel, hè?’
‘Nou, we doen het iets anders en efficiënter, Bas. Er zijn wel vitamine-D-pilletjes bij de drogist, maar die doen hun werk te langzaam. We geven je een flinke boost, zodat je met een paar weken weer helemaal op orde bent.’
‘En hoe gaan we dat doen, dokter?’
‘Je krijgt capsules, die zijn gemakkelijk voor je. Wacht, ik schrijf het recept meteen uit. Een keer per week moet je twee capsules nemen. Zes weken lang. We zorgen dan voor een enorme oppepper van vitamine D. Ze hebben verder geen invloed; bijwerkingen zijn er niet.’
‘Daar gaat mijn gedroomde zonvakantie. Aan de andere kant: het scheelt weer vliegschaamte.’
‘Na zes weken moet je vitamine D weer op peil zijn. Dan wil ik je weer zien.’
‘Komt in orde, dokter. Ik maak dan weer een nieuwe afspraak.’
‘Doe dat. Zie ik je dan.’
‘Nou, dank je wel. Dan ga ik nu naar buiten. Lekker de zon in.’

Wat een avonturen weer.

–
Apeldoorn, maart 2019

–

Hier lees je ‘m op FOK!