Bas Langereis leest u voor!

Omdat ik Bas heel goed ken, is het bijna onmogelijk om een goede recensie te schrijven over Alles kan kapot. Als ik zeg dat het een godvergeten kutboek is, dan kan ik traktaties op bier tijdens de volgende Zappanale wel vergeten en ben ik dus in feite gedoemd om te roepen dat het een prachtig geschrift is. Maar als ik schrijf dat het een prachtig geschrift is, denkt iedereen dat het een waanzinnig boek is en zal, nadat de laatste bladzijde is omgeslagen, mij nooit meer geloven. Hoewel.
Welnu, laat ik thans proberen een beeld te schetsen, eerlijk en met het oog op een vriendschap die ik wel graag in stand wil houden.

Een tijd geleden kreeg ik regelmatig post van Bas. Ik woonde in een anti-kraakpand, tussen de rommel en zonder centrale verwarming. Tegen een klein kacheltje las ik de lange brieven die uiteindelijk een boek vormden. Het stemde mij telkens gelukkig wanneer tussen de brieven van deurwaarders de schrijfsels van Bas tevoorschijn kwamen. Het bracht troost en bovendien enige structuur in mijn hectische leven. Het fijne aan het werk van Bas is, dat hij op een totaal andere voet dan ik leeft. Zijn problemen bestaan uit – in mijn ogen – nietige dingen waar ik ontzettend om kan lachen. Maar tegelijkertijd lees ik vaak de verwarring in zijn hoofd wanneer hij een prachtig meisje op bezoek heeft gehad. Zelfs super gestructureerde mensen met een haast enge autistische drang tot regelmaat, kennen verwarring. Niemand kan dat zo prachtig beschrijven als Bas zelf.

Het werk van Bas staat heel dicht bij zichzelf. Ik weet dat omdat ik hem ken. Maar iemand die hem niet kent, zou meteen merken dat het werk puur en eerlijk is. Nergens opsmuk wanneer dat niet nodig is, heel intelligent en correct geschreven zonder zakelijk te worden. Het zijn vertellingen, verhalen en belevenissen die uit het leven gegrepen zijn, zonder dat het verzuipt in soap – dramatiek. Het is vooral subtiel en met gevoel voor detail geschreven, zonder weer te verzuipen in onbelangrijke kleine dingen. We hebben te maken met een virtuoos, stilist en een geboren verhalenverteller.
Alles kan kapot is een verzameling vertellingen zoals een vader tegen een kind zijn ouwe verhalen voorleest. Het lijkt op het eerste gezicht een allegaartje, maar alles heeft met elkaar te maken. De rode draad leidt uiteindelijk toe naar een verschrikkelijke gebeurtenis waarvan ik niets verklap; het laatste verhaal is het mooiste verhaal uit het boek.

Het is een boek met daarin verhalen van je buurman en je komt tot het besef dat ook je buurman enorm interessant kan zijn. Je hoeft geen kanker te hebben om een goed boek te schrijven. Dood aan Kluun, leve Bas Langereis!

Tim Op het Broek
Februari 2009